Sejm uchwalił pakiet ustaw „Tarczy Antykryzysowej”, który zawiera rozwiązania mające wspierać przedsiębiorców wobec negatywnych skutków społeczno-gospodarczych wywołanych przez COVID-19. Pakiet uchwalonych ustaw trafi teraz do Senatu.
Poniżej podsumowujemy najważniejsze zmiany wprowadzane przez Tarczę Antykryzysową.
- Zmiany w zakresie dodatkowego zasiłku opiekuńczego:
Przyznanie kolejnego dodatkowego zasiłku opiekuńczego dla ubezpieczonego zwolnionego od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat, w wymiarze 14 dni; do okresu kolejnych 14 dni nie wlicza się dotychczas wykorzystanego okresu dodatkowego zasiłku opiekuńczego.
- Zmiany w zakresie maksymalnych cen
Możliwość ustalenia przez właściwego ministra maksymalnych cen lub marż w sprzedaży towarów lub usług w zakresie ochrony zdrowia, bezpieczeństwa ludzi lub utrzymania gospodarstw domowych. Kupujący nie jest obowiązany do zapłaty ceny wyższej, a sprzedawca, który otrzymał cenę wyższą, obowiązany jest zwrócić kupującemu pobraną różnicę. W zakresie ochrony kredytobiorców proponuje się określenie maksymalnej wysokości kosztów pozaodsetkowych nowoudzielanych pożyczek. Pożyczki udzielane w trakcie/po okresie szczytu pandemii nie będą oferowane na mniej korzystnych warunkach niż przed nią. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości dot. zakazu stosowania cen lub marż wyższych niż maksymalne, Inspekcja Farmaceutyczna, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Inspekcja Sanitarna oraz Inspekcja Handlowa będą mogły wymierzać kary pieniężne w wysokości od 5 000 do 5 000 000 zł.
- Branża turystyczna
Możliwość wydłużenia okresu umów dotyczących branży turystycznej, ich rozwiązania i bądź odstąpienia.
- Ochrona miejsc pracy
Wsparcie pracodawcy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) w okresie wprowadzonego przez pracodawcę przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy, w przypadku wystąpienia spadku nie mniej niż o 15% obrotów w ciągu 2 kolejnych miesięcy w okresie od stycznia 2020 r. do obrotów z analogicznych 2 miesięcy 2019 roku albo nie mniej niż o 25% obliczonych jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie świadczeń, w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego. Pracodawca może liczyć na częściowe zaspokojenie wynagrodzenia za czas przestoju w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia lub częściowe zaspokojenie wynagrodzenia w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy do wysokości 40 % przeciętnego wynagrodzenia. Ponadto pracodawca otrzyma środki na opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne pracowników należnych od pracodawcy od przyznanych świadczeń.
- Handel w niedzielę
Czasowa rezygnacja z zakazu wykonywania czynności związanych z handlem w niedzielę polegających na rozładowywaniu, przyjmowaniu i ekspozycji towaru pierwszej potrzeby oraz powierzania pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania takich czynności.
- Zmiany dotyczące dofinansowania działalności w zakresie kultury
Możliwość przeznaczania środków finansowych na szczególny cel jakim jest pomoc dla poszczególnych podmiotów w reakcji na ich trudną zawodową sytuację w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego zarówno w trakcie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii jak również w terminie 12 miesięcy od ogłoszenia ich odwołania.
- Podatek od nieruchomości
Gminy mogą wprowadzić za część roku 2020 zwolnienia z podatku od nieruchomości: gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, wskazanym grupom przedsiębiorców, których płynność finansowa uległa pogorszeniu.
- Zamówienia publiczne
Kontynuowanie wykonania umowy o udzielenie zamówienia publicznego w okresie występowania COVID-19 może być uzależnione od odpowiedniej modyfikacji treści łączącego je stosunku prawnego.
- Zmiany w CIT i PIT
Opłata prolongacyjna nie będzie naliczana w przypadku rozłożenia na raty lub odroczenia terminu płatności podatków lub składek ZUS.
Przedsiębiorcy (PIT i CIT), którzy ponieśli stratę z pozarolniczej działalności gospodarczej w 2020 r. będą mogli o wysokość tej straty, nie więcej jednak niż do kwoty 5 mln zł, obniżyć dochód uzyskany z pozarolniczej działalności gospodarczej w 2019 roku, składając w tym celu korektę zeznania za ten rok. Wprowadza się nadto prolongatę terminu przekazania zaliczek na podatek od przychodów z szeroko rozumianej pracy pobranych w marcu i kwietniu. Zatem zapłata zaliczki, zamiast odpowiednio do 20 kwietnia i 20 maja, może być dokonana do dnia 1 czerwca 2020 r., a także przesunięcie terminu do zapłaty podatku od przychodów z budynków za miesiące marzec-maj 2020 r. do 20 lipca 2020 roku.
Planuje się również odroczenie obowiązku składania nowego pliku JPK_VAT (deklaracja wraz z ewidencją) z 1 kwietnia 2020 r. na dzień 1 lipca 2020 r. dla wszystkich podatników.
Wprowadzona zostanie możliwość przedłużenia terminu na wydanie interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego o okres jednego miesiąca.
- Najem powierzchni w obiekcie handlowym
Umowy najmu albo inne umowy o korzystanie z powierzchni w galeriach handlowych powinny zostać czasowo wygaszone, aby najemcy i wynajmujący nie byli zobowiązani do wzajemnych świadczeń, generujących dla obu stron koszty w tym okresie.
- Elastyczny czas pracy
Możliwość ograniczenia nieprzerwanego odpoczynku dobowego do nie mniej niż 8 godzin (w miejsce wymaganych w Kodeksie pracy co najmniej 11 godzin) i nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego do nie mniej niż 32 godzin (w miejsce wymaganych w Kodeksie pracy co najmniej 35 godzin). Dodatkowo, wprowadzone zostaną zmiany w zakresie systemu równoważnego czasu pracy. W niektórych sytuacjach dopuszcza się zawarcie porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę.
- Rozwiązywanie umowy o organizacji wydarzeń z powodu siły wyższej
W branżach wystawienniczych, kongresowych, branży rozrywkowej, sportowej i organizacji imprez i wystaw możliwe jest wydłużenie do 180 dni zwrotu środków ze względu na niemożność zorganizowania wydarzenia.
- Prawo do świadczenia postojowego
Przedsiębiorcy, których dotykają opóźnienia lub brak realizacji dostaw, zatory płatnicze, absencja pracowników związana ze wzrostem zachorowalności lub czynnościami mającymi na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa obywateli, mogą w ramach obowiązujących przepisów skorzystać z odroczenia terminu płatności składek, układu ratalnego, umorzenia należności składek. proponuje się jednorazową wypłatę dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, tzw. świadczenie postojowe. Świadczenie to przysługiwać będzie w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r. (2080 zł). Świadczenie nie będzie podlegać oskładkowaniu i opodatkowaniu ze względu na jego socjalny charakter. Świadczenie będzie skierowane do ww. osób, jeśli nie posiadają one innego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Prawo do świadczenia będzie przysługiwać z tytułu przestoju ekonomicznego (w następstwie wystąpienia zagrożenia epidemicznego), które trwało co najmniej 30 dni przed miesiącem, w którym składany jest wniosek o świadczenie, pod warunkiem, że przychód w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o przyznanie świadczenia był niższy od 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (5 227 zł. x 300% = 15 681 zł.). Świadczenie postojowe zależne jest również od tego, czy przychód był o 15% niższy od przychodu z poprzedniego miesiąca.
- Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników i kosztów prowadzenia działalności przez samozatrudnionych
- dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników danego przedsiębiorcy oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne – w przypadku mikro-, małych i średnich przedsiębiorców zatrudniających pracowników,
- dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności – w przypadku przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną niezatrudniającego pracowników.
Dofinansowanie to będzie mogło zostać przyznane w przypadku spadku obrotów metodą porównawczą.
W przypadku przedsiębiorców zatrudniających pracowników dofinansowanie:
- będzie obejmowało część kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne (należnych zarówno od pracowników, jak i przedsiębiorcy będącego pracodawcą) – przedsiębiorca będzie mógł wystąpić o dofinansowanie wynagrodzeń wszystkich pracowników, jak też tylko części z nich;
- będzie mogło zostać przyznane, gdy spadek obrotów osiągnie wielkości wymienione w ustawie.
- Pożyczki dla mikroprzedsiębiorców
Pożyczka będzie udzielana ze środków Funduszu Pracy do wysokości 5 tys. zł na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, zaś jej oprocentowanie będzie stałe i będzie wynosiło w skali roku 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez Narodowy Bank Polski.
- Zwolnienie z ZUS
W firmach zatrudniających do 10 osób ubezpieczonych proponuje się zwolnić przedsiębiorców z płacenia składek zarówno na ubezpieczenia społeczne, jak na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz na ubezpieczenia zdrowotne przez okres 3 miesięcy. Zwolnienie dotyczy również przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.
- Zawieszenie postępowań podatkowych
Zawieszenia toczących się postępowań i kontroli, w tym podatkowych, prowadzonych na podstawie Ordynacji podatkowej, kontroli celno-skarbowych oraz niektórych innych postępowań
- Zmiany w zakresie biegu terminów przewidzianych w przepisach prawa cywilnego i administracyjnego
Wstrzymaniu i zawieszeniu ulegną terminy przewidziane przepisami prawa cywilnego i administracyjnego, od których zależy udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem oraz terminy do dokonania przez stronę czynności kształtujących prawa i obowiązki jej lub drugiej strony, terminy do zasiedzenia, przedawnienia, przemilczenia, terminy zawite, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony, terminy do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do rejestru przedsiębiorców lub rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Krajowego Rejestru Sądowego albo innego rejestru prowadzonego przez organ administracji publicznej czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do właściwego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju.
Zawieszenie biegu terminów w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, postępowaniach egzekucyjnych, karnych, karno-skarbowych, w sprawach o wykroczenia, administracyjnych, egzekucyjnych w administracji, a także w innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw.
- Ochrona najemców
Projekt przewiduje przedłużenie na warunkach dotychczasowych czasu obowiązywania umowy najmu (zarówno lokali mieszkalnych, jak i lokali o innym przeznaczeniu) do dnia 30 czerwca 2020 r. na podstawie oświadczenia woli najemcy. Ponadto projekt zakłada, że do dnia 30 czerwca 2020 r. niedopuszczalne będzie wypowiedzenie najemcy umowy najmu lokalu (zarówno lokalu mieszkalnego, jak i lokalu o innym przeznaczeniu) oraz wysokości czynszu w takim lokalu.
- Wsparcie BGK
- przedłużenie bankowych kredytów obrotowych, w oparciu o dane finansowe na koniec 2019;
- gwarancje de minimis z BGK;
- dopłaty BGK do odsetek;
- fundusze płynnościowe BGK, PFR i KUKE, w tym możliwość uzyskania – przez średnie i duże firmy – z funduszu PFR Inwestycje podwyższenia kapitału lub finansowania w postaci obligacji – łącznie o wartości 6 mld zł.
Nowe przepisy powinny obowiązywać od 1 kwietnia b.r.